Lees- en spellingsproblemen op jonge leeftijd aanpakken

Over de misvattingen rondom dyslexie onderzoek

Wij ontvangen regelmatig aanmeldingen voor dyslexie onderzoek. Vaak gaat het om kinderen uit de bovenbouw van de basisschool. Tijdens het intakegesprek blijken de vermoedens van dyslexie vaak al langer te spelen bij zowel ouders als school. Vanwege vergoedingsregels vanuit het samenwerkingsverband (SWV) laten verdere stappen soms te lang op zich wachten. Jammer! Hoe eerder een kind hulp krijgt hoe beter. Wist je dat er al vanaf groep 2 logopedie inzetbaar is wanneer school problemen in de lees-en spellingontwikkeling signaleert? In deze blog vertellen we meer over de misvattingen rond dyslexie onderzoek, de hulp die al vroegtijdig inzetbaar is en vertellen we op welke punten je als ouder kunt letten.

Wat is dyslexie?

Dyslexie wordt ook wel woordblindheid genoemd en betekent letterlijk ‘niet kunnen lezen’. Iemand met dyslexie kan moeite hebben met lezen, spellen en/of schrijven, terwijl er sprake is van normale intelligentie. Een lees- of spellingachterstand betekent niet dat een kind automatisch dyslexie heeft. Ieder kind ontwikkelt zich namelijk anders. Zo kan het bijvoorbeeld zijn dat een jong kind voorloopt op sociaal-emotioneel vlak, terwijl het gebied van taal en lezen momenteel wat achter blijft. Dyslexie wordt daarom niet te vroeg onderzocht. Hier zijn regels voor.

Vergoedingsregeling dyslexie

Bij de invoering van de vergoedingsregeling voor dyslexie is in 2009 landelijk bepaald welke kinderen in aanmerking komen voor een vergoed onderzoek. Dat betekent dat er punten zijn vastgesteld waarmee school rekening moeten houden bij de aanmelding van een kind. Ze moeten de ernst van de lees-/spellingproblemen van het kind onderbouwen. Het samenwerkingsverband (onderdeel van de gemeente) stelt hierna vast of er recht is op vergoeding van het onderzoek naar dyslexie.

De mate van lees-en spellingproblemen onderbouwen

School moet aantonen dat er sprake is van een ernstige achterstand op het lees-/spellinggebied. Ze moeten aantonen dat:
• Er goed onderwijs en intensieve begeleiding geboden is aan de leerling, gedurende een vastgestelde periode
• Een leerling ondanks het onderwijs en de intensieve begeleiding zeer lage lees-/spellingscores behaalt op 3 opvolgende meetmomenten

Landelijk gezien scoort ongeveer 7% van alle leerlingen 3x een zeer lage score achter elkaar. Slechts 4% komt in aanmerking voor een vergoed onderzoek voor Ernstige Dyslexie (ED). Dit kan vanwege deze vergoedingsregeling op zijn vroegst pas vanaf eind groep 4. Vaak is dit pas later. Benodigde zorg komt hierdoor soms te laat op gang voor een kind. Een kind dat niet in aanmerking komt voor een vergoed onderzoek kan natuurlijk wel onderzocht worden. Dit is dan wel op eigen bekostiging. Maar weet je dat er al eerder hulp inzetbaar is voor kinderen bij spelling- of leesproblemen? En dat deze hulp vergoed wordt door de zorgverzekering?

Vroegtijdige hulp bij lees- en spellingsproblemen

School volgt alle leerlingen op de ontwikkeling van het lees- en spellinggebied. Bij kleuters wordt er al gekeken hoe zij bijvoorbeeld ‘hakken en plakken’, rijmen en klanken uitspreken. Allemaal voorwaarden voor het leren lezen en spellen. Bij signalering van achterstanden op deze gebieden kan logopedie al vanaf groep 2 worden opgestart. De logopedist probeert de ontwikkeling tijdens behandelingen te bevorderen. Deze behandelingen worden vergoed vanuit de zorgverzekering. De logopedist houdt de ontwikkelingen goed in de gaten en bepaalt zo tijdig of er verder onderzoek wenselijk is. Hoe eerder een kind wordt geholpen, hoe beter. Mogelijk bijkomende problemen op latere leeftijd, zoals onzekerheid, kunnen door vroege signalering en behandeling van lees- en spellingsproblemen voorkomen worden.

Lees- en spellingsproblemen op het voortgezet onderwijs

Jongeren op het voortgezet onderwijs komen helaas niet meer in aanmerking voor een vergoed dyslexie onderzoek. Het is bij lees- of spellingsproblemen wel mogelijk logopedie op te starten voor deze jongeren. Een logopedist kan de hardnekkigheid van de lees- en spellingsproblemen vaststellen. Dit wordt vergoed vanuit de zorgverzekering. Een logopedist houdt de ontwikkelingen in de gaten en bepaalt of verder onderzoek wenselijk is. Dit eventuele onderzoek moet wel door ouders zelf bekostigd worden.

Wat kun je als ouder doen bij vermoedens van dyslexie? Tips!

• Heb je vermoedens van een achterstand of komt dyslexie bijvoorbeeld voor in de familie? Bespreek dit dan met de leerkracht op de basisschool. Zij kunnen aangeven of jouw zorgen terecht zijn. Indien nodig kun je bij de huisarts een verwijzing aanvragen om logopedie op te starten.

• Basisscholen werken volgens een protocol, wanneer zij merken dat de lees- en spellingontwikkeling achterblijft bij een kind. Meestal wordt er extra begeleiding gegeven op school of worden er hulpmiddelen ingezet. Vraag bij de leerkracht of IB-er eens na wat dit inhoudt voor jouw kind.

• Bij een vermoeden van dyslexie is het belangrijk veel te lezen. Probeer dit zo leuk mogelijk te maken. Laat je kind boeken kiezen die het interessant vindt; Stripboeken, informatieve boeken of korte verhalen doen het vaak goed. Leesplezier moet voorop staan. Geef complimenten wanneer het lezen goed gaat en leg niet de nadruk op fouten. Door samen te lezen (om en om een zin of alinea) of voor te lezen kan uw kind ervaren hoe leuk een boek kan zijn.

Onze praktijk beschikt over specialisten in onderzoek en behandeling bij lees- en spellingsproblemen. Heb je dus vragen hierover?
Neemt contact op via info@praktijkschoone.nl